Het kleuteronderwijs in Broeksittard (Winand Schmeitz)

De geschiedenis van het kleuteronderwijs in Broeksittard vanaf november 1936 (de start van het Fröbelonderwijs in het klooster) tot september 1985 toen het kleuteronderwijs geintegreerd werd in het basisonderwijs (van klas 1 t/m 6 naar groep 1 t/m 8)

Op zondag 25 oktober 1936, vond de plechtige inzegening plaats van het nieuwe klooster van de Zr. van O.L.V. van de Apostelen. Het klooster kreeg de naam: “Huize Onze Vader”.

Zuster Jérôme,  die met een telegram uit Egypte was teruggeroepen, kreeg de opdracht om in Broeksittard een kleuterschool, of zoals dat toen nog heette, een Fröbelschool te beginnen. 

Graag was ze maandag 26 oktober, de dag na de officiële opening, meteen met haar schooltje begonnen, maar de moderne centrale verwarming die in het klooster was aangebracht, wilde maar niet functioneren. Maar een goeie week later op 3 november was het dan toch zo ver. Háár bewaarschool werd geopend. In het archief van de zusters staat hierover het volgende opgetekend:

Mijnheer pastoor Th. Mulder en de moeders met de eerst fröbelschool kandidaatjes waren aanwezig. De opening geschiedde heel eenvoudig. Men begon met het bidden van een tientje van de rozenkrans. Vervolgens richtte de zuster [zuster Jérôme] zich tot de moeders om hen aan te tonen hoe noodzakelijk het is dat ouders en school samenwerken om tot een goed resultaat te komen.

Verder gebeurde er op dat moment niets officieels daar de bewaarschool toen een privé aangelegenheid was.  De school werd gedurende bijna twintig jaren voor het grootste gedeelte als liefdewerk in stand gehouden door de congregatie van de zusters. Van de overheid was er een subsidie van 100 gulden per jaar en van de ouders werd een bijdrage van 60 cent per maand gevraagd.

Al spoedig liep het aantal kinderen op. Welwillende jonge dames hebben gedurende ongeveer tien jaren de zusters terzijde gestaan in deze verantwoordelijke taak

In 1944 kwam zuster Marc de zuster Jérôme helpen. Zij was toen nog niet gediplomeerd, maar zodra zij in 1947 haar bevoegdheid had, vertrok zuster Jérôme opnieuw naar Egypte, haar dierbare missiepost, waar zij in 1936 per telegram was weggeroepen.

Per 1 januari 1956 werd de wet op het kleuteronderwijs van kracht. Er kwamen financiële middelen van de overheid om de leerkrachten een vergoeding te geven. Echter omdat de kleuterschool in het klooster was gehuisvest, moesten kosten voor meubilair en speeltoestellen nog steeds uit eigen middelen betaald worden. In 1961 werd zuster Marc ernstig ziek; zij moest gedurende twee jaren vervangen worden door tijdelijk aangestelde leidsters.

Per 1 juli 1963 werd Zr. Paula Maria hoofd van de kleuterschool, daarbij geassisteerd door Zr. Christophora en de eerste lekenleidster Mej. Tilly Tonglet.

In 1961 hadden de zusters het bestuur van de kleuterschool overgedragen aan het bestuur van de lagere school. Daarmee komt de weg vrij om de kleuterschool in een eigen gebouw onder te brengen. Ook de inspectrice voor het kleuteronderwijs, mej. Van der Stok, vindt dat een nieuwe onderkomen nodig is. Zij meent echter dat een goede opknapbeurt van de onlangs vrijgekomen lagere school aan de Dorpstraat een goed alternatief is. Dat gebeurt dan ook. Voor de som van ƒ 21.445,- wordt de oude lagere school opgeknapt en op 1 september 1963 verhuist de kleuterschool vanuit het klooster naar de keurig omgebouwde en opgeknapte oude lagere school.

Zuster Paula Maria, zuster Christophora en mej. Tilly Tonglet starten daar met drie klassen met elk veertig kleuters. De kleuterschool blijft echter groeien en per 1 januari 1964 wordt mej. Elly Tummers als vierde leidster aangesteld.

Zij begint in de tot dan toe als speellokaal gebruikte ruimte een vierde klas met dertig kinderen. In 1968 komt een noodlokaal bij de nieuwe lagere school in de Burg. Corbeystraat leeg en daar wordt een vijfde kleuterklas gestart. De kleuterschool is duidelijk uit haar voegen gegroeid en de wens om een nieuw moderner onderkomen wordt steeds dringender. 

In 1968 krijgt men toestemming om een nieuwe school te bouwen. Het duurt echter nog tot november 1970 voordat men de nieuwe school, die de naam “Kleuterheem” kreeg, in gebruik kan nemen. Pas een jaar later op 13 november 1971 is er de officiële opening. Inmiddels zijn er 5 leidsters met 5 klassen van 30 á 40 leerlingen.

Zuster Christophora en zuster Paula Maria bleven werkzaam in het kleuteronderwijs tot begin 1984.
Per 1 februari 1984 maakten beide zuster gebruik van de VUT-regeling en maakten daarmee plaats voor jongere leerkrachten.
Hoofd van de kleuterschool wordt nu mej. Marielle van Rooy.  

Sinds 1983 was er reeds één bestuur voor kleuter- en basisschool. Ingaande schooljaar 1985/1986 werden de kleuters ondergebracht in leegstaande klaslokalen op de naastgelegen basisschool. 

Het leerlingental van de basisschool was van ruim 500 leerlingen midden jaren 70 teruggelopen naar ca. 175 leerlingen. Hierdoor werd de integratie naast bestuurlijk ook praktisch mogelijk. 

Klas 1 en 2 van de kleuterschool werden groep 1 en 2 van het basisonderwijs.

Namenlijst bewaarschool Broeksittard 1945-1946

Archiefcode: 1432  1945

1=16=Jaak Schrijen31=46=Dien de Bruijn
2=Hein Philippen17=
17a=Tillie Dieteren
32=Ellie Tummers47=
3=18=Lies Heijnen33=Zef Palmen48=
4=Ed Kretzen19=34=Jan Tummers49=
5=20=Agnes Heijnen35=(tussen 34 en 36)50=Nellie Hanckmann
6=21=36=Frits Jetten51=
7=22=Bert Ehlen37=(tussen 36 en 38)52=
8=Chrit Verjans23=38=Tom Philippen1=53Kim Schmeits
9=24=39=Thei Schmeitz54=José Bergh
10=25=Fien Winthagen40=55=Annie Jetten
11=Toos Schmeitz26=Lenie Wolffs41=Annie Geven=56=Liesbeth Schols
12=Mieke Dieteren27=42=57=Tiny Heijnen
13=Gertie Philippen28=43=58=Jessie Dieteren
14=Jessie Philippen29=Els Geurts44=59=Annie Peters
15=30=Annie Bronneberg45=60=Mia Wolffs
A=B=C=D=Corrie Smeets

Kleuterschool ca. 1957 (na de processie)

Archiefcode: 1433

v.l.n.r.
Achteraan (6 kinderen):         Marleen Schultz, Lenie Dieteren, Lia Henckens, Beppie Oirbons, Gertie Jetten en Agnes Schmeitz.
Vooraan (5 kinderen):            Carla Claessen, Mietje Zelissen, ?. Moling, José Geilen en Gertie Ehlen.

Klassenfoto's en leerkrachten

1949

1955 met Zr. Marc

1957 Kleuterschool

1960 Klimrek

1961 ca

1965

1974

1976

1979

1980

1980

1983

1984

1985

1986

1986

1986

1984 Het Team